Waarom schenkt een Belg bij een notaris in Nederland ?
Kort overzicht van de verschillen tussen de Nederlandse en Belgische belastingen bij schenkingen. Schenkbelasting versus Registratierecht.
België kent, net als Nederland, het systeem dat er belasting betaald moet worden bij het overlijden. In Nederland wordt dat erfbelasting genoemd en in België successierechten.
Mr Ernst Loendersloot, Senior kandidaat notaris te Maastricht. Fotografie door Truus van Gog.
En net als in Nederland, wordt er in België ook belasting geheven bij schenkingen, waarbij ook in België bij leven schenkingen worden gedaan om bij overlijden minder erfbelasting te hoeven betalen.
Er is een belangrijk verschil tussen België en Nederland als het gaat om het percentage belasting dat betaald moet worden bij een schenking ten opzichte van de erfbelasting, althans als er gekeken wordt naar wat er geschonken wordt.
In Nederland maakt het namelijk voor de berekening niet uit wat er geschonken wordt. Of je een auto cadeau doet aan je kind of geld schenkt om de auto te kopen, voor de hoogte van de schenkbelasting maakt dat niet uit. En het maakt niet uit of je tijdens leven schenkt of dat het vermogen pas overgaat bij je overlijden. De percentages erfbelasting en schenkbelasting zijn hetzelfde.
In België is het systeem anders. Daar wordt namelijk slechts drie procent (3%) registratierechten geheven als er “roerend vermogen” wordt geschonken. Maar is er niet geschonken bij leven en gaat ditzelfde “roerende vermogen” pas bij overlijden over naar de volgende generatie, dan kan de heffing oplopen tot bijna het tienvoudige.
Onder roerend vermogen worden in ieder geval inboedel, banktegoeden en aandelen-portefeuilles alsmede de aandelen in een Besloten Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid (BVBA) van de Belgische belastingplichtige gerekend.
Daarom is het voor Belgen interessant om hun roerende vermogen alvast bij leven te schenken en dan die drie procent (3%) registratierecht te betalen.
Een bijkomend verschil tussen de Belgische en Nederlandse belastingwetgeving op dit terrein is dat de schenking van dat roerend vermogen zelfs nog op het sterfbed kan plaatsvinden mits de betaling van die drie procent registratierechten dan wel maar heeft plaatsgevonden vóór het overlijden. In Nederland wordt gekeken welke schenkingen hebben plaatsgevonden binnen 180 dagen vóór het overlijden en gewraakte schenkingen in die periode worden simpelweg alsnog belast met erfbelasting.
Als het zo interessant is voor een Belgische belastingbetaler om roerend vermogen te schenken, waarom gaan ze dan naar een Nederlandse notaris om een akte van schenking van dat roerend vermogen op te maken ?
Eigenlijk komt dat door een normale menselijke drijfveer: zo min mogelijk belasting betalen en zo veel mogelijk vermogen over te dragen aan je kinderen, je kleinkinderen of neven of nichten.
Want 3% registratierecht klinkt misschien niet hoog, maar bij een aandelen portefeuille die € 1.000.000,- waard is, is dat toch dertig duizend euro die betaald moeten worden.
De Belgische wetgeving kent de mogelijkheid dat er helemaal geen schenkingsrecht of registratiekosten betaald hoeven te worden. Dat is het geval als er meer dan drie jaar verstrijken tussen de schenking van het roerende vermogen en het overlijden van de schenker.
Probleem is natuurlijk dat bij het overlijden aangetoond moet kunnen worden dat de schenking al zo veel eerder heeft plaatsgevonden. De eenvoudigste manier om dat te doen is door een akte bij een notaris op te laten maken.
Maar als dat bij een Belgische notaris wordt gedaan dan is die verplicht om direct de 3% registratierechten te heffen en over te maken naar de Belgische belastingdienst. Wordt de schenking van het roerende vermogen vastgelegd in een akte welke bij een Nederlandse notaris wordt getekend, dan ligt wel de datum van schenking vast, maar hoeft er niet direct schenkingsrecht betaald te worden. De Nederlandse notaris is namelijk geen ontvanger van de Belgische belastingdienst.
Overleeft de schenker die termijn van drie jaar, dan kan dus al het roerend vermogen (bijvoorbeeld de aandelen ter waarde van € 1.000.000,-) overgaan zonder dat er een cent belasting betaald hoeft te worden.
Waarom zijn er zowel Belgische als Nederlandse adviseurs bij betrokken ?
Zo eenvoudig als ik het hier schets is het natuurlijk niet. De akte van schenking van roerend vermogen opgemaakt door de Nederlandse notaris moet natuurlijk wel voldoen aan alle andere eisen die de Belgische wetgeving stelt. En de meeste schenkers willen graag extra bepalingen opnemen zoals bijvoorbeeld de mogelijkheid om de schenking te herroepen als de ontvangen niet blij genoeg blijkt te zijn of de mogelijkheid om zelf het geld te blijven beheren.
Dat vergt kennis van zowel de Belgische wet- en regelgeving en rechterlijke uitspraken als van de Nederlandse. Er is niemand die dit alles alleen kan overzien en daarom zijn er adviseurs uit België en Nederland betrokken bij dit soort transacties. Ook heeft niet iedere Nederlandse notaris de vereiste specialistische kennis in huis.
Wilt u hierover meer weten, stuur dan een mail.
